به گزارش «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ سفارت روسیه در ایران با انتشار این عکس از دیدار سفیر این‌کشور با سفیر انگلیس در تهران منتشر و با توجه به یک صندلی خالی در میان آن‌دو، دیدار سران انگلیس و آمریکا و شوروی در ایران تحت اشغال سال ۱۹۴۳ «کنفرانس تهران» را یادآوری کرده است.
ملاقات لوان جاگاریان، سفیر روسیه در ایران با رئیس جدید نمایندگی دیپلماتیک انگلیس در تهران، سیمون شرکلیف در راه پله تاریخی، جایی که کنفرانس تهران سال ۱۹۴۳ در آن برگزار شد، یادآور کنفرانس تهران با اسم رمز یوریکا با شرکت وینستون چرچیل، فرانکلین دلانو روزولت، و ژوزف استالین رهبران بریتانیا، آمریکا و شوروی از ۶ تا ۹ آذرماه ۱۳۲۲ به صورت سری و محرمانه بدون اطلاع ایران در سفارت شوروی در تهران برگزار شد.
در این دیدار که حتی حاضر به باخیر کردن شاه جوان ایران نشدند و بعدها هم نه بصورت جمعی بلکه تک تک شاه را به دیدار قبول کردند. شاهی که در کشور خود میزبان بود ولی برای دیدار این سه باید به محل اقامت آن ها می رفت.
محمدجواد ظریف، در واکنش به انتشار این عکس با اشاره به زمان اشغال کشورمان توسط نیروهای شوروی و انگلیس و همچنین مذاکرات مخفیانه سران آمریکا و آن دو کشور در تهران، نوشت: «لازم است که به همه یادآوری کنم که اوت ۲۰۲۱، نه اوت ۱۹۴۱ است و نه در دسامبر ۱۹۴۳. مردم ایران نشان داده اند که سرنوشت آنها دست سفارت‌های خارجی یا قدرت‌های خارجی نیست و در مذاکرات برجام نیز همین طور بود.»
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در صفحه توئیتر خود نوشت: «اقدام دور از ادب دیپلماتیک و نامناسب سفرای دو کشور روسیه و انگلستان باید به سرعت توسط وزارت خارجه پیگیری شود. هر دو سفیر باید فوراً به طور رسمی بابت اقدام انجام شده عذرخواهی کنند، در غیر این صورت واکنش قاطع دیپلماتیک ضروری خواهد بود.»
این عکس یادآور اتحاد آن سه قدرت سابق بود یا یادآور توهین به ملت ایران، هرچه که بود حواشی زیادی به دنبال داشت و از محمدجواد ظریف تا محمود صادقی به آن واکنش نشان دادند اما سوال اینجاست که در شهریور 96 هم همچین عکسی با همین محتوا منتشر شد چرا همین اشخاص که آن زمان همه مسئولیت داشتند در سکوت کامل از کنار آن گذشتند؟
البته پس از واکنش‌های منفی علیه انتشار این عکس، سفارت روسیه با عذرخواهی نوشت: «با توجه به واکنش مبهم به عکس منتشر شده، مایلیم ذکر کنیم که این عکس هیچ محتوای ضد ایرانی ندارد. ما قصد نداشتیم احساسات ملت دوست و مهربان ایران را جریحه‌دار کنیم. تنها معنایی که این عکس در بردارد، گرامی داشت تلاش‌های مشترک کشورهای متحد علیه نازیسم در طی جنگ جهانی دوم است. ایران دوست و همسایه ماست و ما به تحکیم روابطمان بر اساس احترام دو جانبه ادامه می‌دهیم.
این عکس واکنش کاربران فضای مجازی را نیز برانگیخت و هرکدام در خصوص آن صحبت هایی کردند و به شرح ماجرای آن پرداختند.
آنچه مهم است!
احمد زیدآبادی از فعالین رسانه ای در صفحه اینستاگرام خود نوشت: انتشار عکس سفرای روسیه و بریتانیا در محل کنفرانس سران متفقین، جنجالی به پا کرده است.
راستش من نمی‌دانم این عکس به چه منظوری منتشر شده است، ولی حتی اگر نیّت سویی هم در میان باشد، جنجال‌آفرینی در این شرایط کمکی به کشور ما نمی‌کند.
واقعیت این است که دو ماجرای پروژۀ هسته‌ای و سیاست منطقه‌ای، عملاً کشور ما را به آوردگاه پیدا و پنهان مراکز قدرت جهانی تبدیل کرده و سبب دخالت روزافزون آنها به صورت‌‌های گوناگون شده است. منشأ تحریصِ قدرت‌ها برای مداخله آنجاست؛ یعنی موضوعی عینی و واقعیتی بر روی زمین که لازم است با تکیه بر عقل سلیم و منافع درازمدت کشور به گونه‌ای حل و فصل شود که زمینۀ مداخله‌گری از میان برخیزد.
اگر این زمینه از بین برود، انتشارِ هزاران عکس از آن قبیل که سفرای روسیه و بریتانیا با هم گرفته‌اند، کمترین اثری نخواهد داشت و به لعنت خدا هم نخواهد ارزید، اما اگر آن زمینه پا برجا بماند، عکسی هم که در کار نباشد، مداخله به انحاء مختلف در کار خواهد بود، چه بخواهیم و چه نخواهیم.
از این رو جنجال‌آفرینی بر سر یک عکس می‌تواند منحرف کردن ذهن جامعه از یک واقعیت عینی به سوی نمادی بی‌اهمیت باشد.
اصل ماجرا چیست؟
محمد صادق شهبازی نیز در صفحه اینستاگرام خود با پست کردن توئیتی از وحید اشتری نوشت: اصل ماجرا این است که امکان نزدیکی و همکاری ایران و روسیه در این دوره بیشتر است و جریان غرب‌گرا میخواهند باب همکاری جدی‌تر ایران و روسیه را ببندند تا کماکان سیاست خارجی ما بجای توازن در روابط با دنیا، دستش مقابل غرب دراز باشد. این است که یکهو مطلب میزنند سفرا را اخراج کنید و...
یک صندلی خالی و دو حاشیه مهمتر از متن
علیرضا فیروزی از فعالین دانشجویی نیز در صفحه اینستاگرامی خود به این عکس واکنش نشان داد و نوشت: عکس یادگاری حاشیه ساز سفرای روسیه و انگلستان در تهران واکنش‌های بسیاری در پی‌داشت.
برخی انتشار این عکس که یادآور کنفرانس ۱۹۴۳ تهران (فاتحان جنگ جهانی دوم) می‌باشد را دهن کجی به مردم ایران و برخی آن را نماد اشغالِ کشورمان در زمان جنگ جهانی می‌دانند.
ابتدا لازم به ذکر است در کنفرانس ۱۹۴۳ (آذر ۱۳۲۲) که با حضور چرچیل، استالین و رزولت در تهران و هرچند با تحقیر شاه و حکومت ایران برگزار شد، اصلا مسئله ایران نبود.
بلکه هدف کلی این کنفرانس توافق فاتحین درباره چهره جهان پس از پایان جنگ و طرح ریزی تاسیس سازمان ملل بود و اتفاقاً استقلال و تمامیت ارضی ایران با صدور اعلامیه‌ای در پایان همین کنفرانس تضمین گردید.
1-اما یک حاشیه مهم تر از متن تصویر فوق، شیطنت سفارت روسیه و قرار دادن صندلی ایست که براساس همان عکس تاریخی، جای خالی آمریکاست.
اگر نیت صرفاً گرفتن یک عکس یادگاری بین دو طرف در یک لوکیشن تاریخی بود، پس نیازی به قراردادن یک صندلی خالی آن وسط نبود و احتمالا این صندلیِ خالی در راستای همان کل‌کل همیشگی روسیه-آمریکا و این پیام است که در غیاب تو این ما هستیم که در منطقه حضور داریم و مدیریت می‌کنیم!
این پیام هرچه باشد، ایران نباید وسیله و ابزار کل‌کل های طرفین باشد و نیاز به واکنش قاطع دارد تا دیگر تکرار نشود.
۲- واکنش سفارت روسیه و بیان اینکه «صرفاً قصدما یادآوری و احترام به تلاش‌های مشترک دولت‌های متحد علیه نازیسم در جنگ جهانی دوم بوده و قصد بی احترامی به ایران را نداشتیم» حاشیه مهم تر از متن دیگر این اتفاق بود.
سال ۱۹۴۳، سران سه کشور قدرتمند دنیا در تهران گردهم می‌آیند و حتی شاه جوان را لایق یک اطلاع ساده نیز نمی‌دانند و صرفا جداگانه و برای چند دقیقه شاه را به حضور می‌پذیرد (توجه کنید، میهمان میزبان را به حضور می‌پذیرد)
حالا بعد از انتشار یک عکس یادگاری حاشیه‌ساز، حتی پیش از هرگونه واکنش رسمی از سوی کشورمان، سفارت روسیه به عنوان منتشرکننده این عکس عذرخواهی کرده و البته عذرخواهی غیر رسمی و توییتری کافی نیست و منتظر واکنش قاطع از سوی دستگاه سیاست خارجه هستیم تا بیش از اینها تنبیه بشوند و بدانند نه ایران امروز آن ایرانِ ذلیلِ ۱۹۴۳ است و نه آنها تنها تصمیم گیران نظم و امنیت امروز منطقه و جهان! این تفاوت ایران امروز و دیروز ما قابل توجه است.
آب که سربالا می‌رود قورباغه هم ابوعطا می‌خواند
محمد فاضلی نیز با انتشار پستی در اینستاگرام خود نوشت: سفرای روس و انگلیس با این عکس، کنفراس تهران و کشوری اشغال‌شده در آذر ۱۳۲۲ را به یاد آورده‌اند. عکس تلخی است، و بدبختانه تحقیرآمیز؛ هم عکس استالین، روزولت و چرچیل؛ و هم عکس این دو آقای سفیر.
اگر تولید ناخالص داخلی ما هم اندازه کره جنوبی ۲۰۰۰ میلیارد دلار بود؛ یا روسیه پوتین برای تأمین خیار و گوجه مملکتش لنگ گلخانه‌های پربازده ترکیه بود؛ اگر انتقال گاز ایران به اروپا و رقابت با گاز روسیه ممکن یا محقق می‌شد؛ و اگر صد تا شرکت انگلیسی و روسی منافع تجاری در ایران داشتند و تجارت و فناوری ایرانی برای آنها اهمیت داشت؛ اگر زیر شدیدترین رژیم تحریم‌ها نبودیم و سیاست خارجی توازن داشت؛ اگر زیر بار تحریم برای انتقال چند ده میلیون دلار برای خرید واکسن کرونا از روسیه مجبور نبودیم ناز بانک عراقی را بکشیم و مجوز اوفک بگیریم؛ اگر ...
این لوان جاگاریان و سایمون شرکلیف ابوعطا نمی‌خواندند؛ و در اوج بحران و زخم خونریز روزی چند صد کشته کرونا، بر آن نمک نمی‌پاشیدند و عکس تحقیرآمیز آذر ۱۳۲۲ را شبیه‌سازی نمی‌کردند. رگ گردن کلفت کنیم، این دو نفر را به وزارت خارجه احضار کنید، بیانیه رسمی بدهیم و اقلا رسماً اعتراض کنید، اما این کارها فقط برای دلخوش شدن به درد می‌خورند.
فرمان حکمرانی را به سویی بچرخانید که در مسیر رشد اقتصادی ۸ درصدی و بالاتر قرار گیرد، کاری کنید تحریم رفع شود، کاری کنید نخبه ایرانی امید ماندن داشته باشد، پا روی گلوی استارت آپ و کسب و کار اینترنتی نگذارید، تعارض منافع را حل کنید که تصمیم‌ها درست باشند، شایستگان را به کرسی‌ها بنشینید نه جلاسان گردگو؛ فرصت‌های ناشی از موقعیت جغرافیایی و جغرافیای سیاسی ایران را زیر بار تحریم به هدر ندهید؛ و ... خلاصه انقلابی اصلاحی در حکمرانی کنید. آن وقت خواهید دید اینها ابوعطا نمی‌خوانند و یاد آذر ۱۳۲۲ هم نمی‌افتند؛ و مثل پیرمردهایی که درباره قوه جنسی جوانی خود لاف میزنند، عکس نمی‌گیرند.
نگذارید آب سر بالا برود، قورباغه‌ها ابوعطا نمی‌خوانند. اگر آنها که نوشتم محقق شد، بساط این گونه عکس‌ها هم جمع می‌شود و کار به احضار به وزارت خارجه هم نمی‌کشد. اگر هم نشد که احضار و رگ گردن کلفت کردن و شاخ و شانه کشیدن هم حنای بعد از عروسی است.
لات کوچه خلوت!
محمدرضا کائینی نیز در این خصوص نوشت: عکس بالایی مربوط به دوره ای است که آن سه تن، می توانستند برای ایران شاه بیاورند و در صورت لزوم ببرندش و تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل! هم از این روی و بی اطلاع آن لولوی سرِ جالیز، به تهران می آمدند و بساط کنفرانس علَم و صحن سفارت را مملو از جماعت دوربین به دست می کردند و البته با تبختر، به دوربین هیچیک نگاه نمی کردند!
عکس پائینی اما، مربوط دو نفر خوشمزه است از اعقاب آنان، که الان هیچیک از کارهای بالایی ها، از آنان بر نمی آید! جز آنکه در خلوتیِ صحن سفارت-که به خانه ارواح تنه می زند-سه تا صندلی بچینند و به دوربین گماشته خود، زُل بزنند و با انتشار عکس، کَک به لباس رسانه ها بیندازند! داستان تنها در حد یک تیاتر و ادا و اطوار است و چسبیدن به خاطره ای مُرده! محل نگذارید.
گزارش از مسلم خلخال